Bijdrage Partij van de Arbeid De programbegroting 2014
Allereerst dank aan het college en het ambtelijke apparaat voor de programbegroting, die een helder beeld geeft van de toekomst op financieel gebied.
De meerjarenramingen laten zien dat we in 2014 nog een overschot hebben op de begroting, maar dat in de jaren 2015 en verder, er sprake zal zijn van toenemende en ernstige tekorten veroorzaakt door bezuinigingen van het rijk op het gemeentefonds.
Jarenlang hebben we overschotten gehad, maar in 2012 moest de gemeente voor het eerst een fors negatief resultaat inboeken van 1,8 miljoen, door de dalende waarde van de grond exploitatie van Luyendijk Zuid. Het gevolg hiervan is een stevige reductie geweest op de financiële reserves van Landsmeer, van ruim 4 miljoen op 1 januari 2013 naar 1,3 miljoen op 31 december 2013. Het weerstandsvermogen daalde daarmee ook tot 4.05, nog steeds uitstekend maar of we dit cijfer komende jaren kunnen houden is de vraag.
De gemeente moet, zo zei de burgemeester het heel elegant in de commissie ABZ van 26 juni 2013, een dubbelslag maken; bezuinigen aan de ene kant en de werkgelegenheid en de kwaliteit van het werk aan de andere kant in de gaten houden.
Echter de situatie in Landsmeer is voor 2014 en verder, verontrustend te noemen. We onderbouwen deze visie gelet, op het te verwachten rijksbeleid. Immers de rijksoverheid heeft aangekondigd dat er drie grote decentralisaties zullen worden doorgevoerd; de verschillende vormen van jeugdzorg, de participatie en de gedeeltelijke overgang van AWBZ naar WMO. In goed overleg van de raad met het college ondersteund door deskundige ambtenaren, is de omvang van dit beleid duidelijk geworden. Het college heeft eerder verklaard dat er met de bestaande formatie geen ruimte is voor nieuwe initiatieven in 2014 en dat er voor de uitvoering van deze transformaties nauwelijks ambtelijke capaciteit beschikbaar is. Dat is en blijft natuurlijk een regelrechte politieke keuze, waarvoor de raad aan zet is. Daarnaast verwachten we de bekende efficiency kortingen en de reeds aangekondigde budgetkortingen (80 miljoen in 2015 en 300 miljoen in 2017) , gevoegd bij het geconstateerde achterstallig onderhoud van het computernetwerk en achterstanden bij de wegen, kortom dat alles is heel zorgelijk. De bezuinigingsmaatregelen van het kabinet zullen voor Landsmeer naar schatting 956.200 € betekenen. Kortom het financiële toekomstbeeld van onze gemeente Landsmeer is heel zorgelijk en zo zegt het college; veel is nog onzeker en niet in te schatten.
Het is daarom goed dat in deze onzekere tijden het begrotingsoverschot van 2014 wordt toegevoegd aan een nieuwe bestemmingsreserve decentralisaties.
In de brede commissie ABZ van 30 oktober 2013 hebben we voorgesteld een kritische analyse te maken van alle uitgaven van de gemeente. In feite een soort stofkam, zoals eerder gedaan. Een grote kostenpost is en blijft het ICL.
Bij de behandeling van de perspectiefnota 2014 hebben we in juli j.l gevraagd hoe het exploitatietekort van de ICL kan worden teruggedrongen. Het onderwerp komt ieder jaar weer terug bij de bespreking van de begrotingen en de jaarstukken. Voor 2014 worden weer forse uitgaven verwacht m.b.t. abonnementen en onderhoud.(blz. 47 en 73). Kortom het huidige bestuursmodel biedt geen garantie de inkomsten en uitgaven in evenwicht te brengen resp. te houden. Gelet op de grootte van het ICL en de potentie van deze voorziening voor de Nederlandse sport, zou het te overwegen zijn, te komen tot een verzelfstandiging van het ICL. Uiteraard na een grondig onderzoek over alle voors en tegens van dit voornemen.
De Gemeente Landsmeer is in het gelukkige bezit van een raadsbreed gedragen werkprogramma en een toekomstvisie waaraan velen hebben bijgedragen en die heeft geleid tot een ongekende betrokkenheid van burgers, verenigingen en andere maatschappelijke organisaties.
De eerste fase van de toekomstvisie is met succes raadsbreed afgesloten. In het vervolg zal de bestuurlijke toekomst worden besproken, een proces waarin Landsmeer keuzes maakt over eventuele zelfstandigheid en de verschillende vormen van samenwerking met buurgemeenten.
Inspraak van de burger is ook hier heel belangrijk, de vorm waarin verdient aller aandacht.
Komende tijd zal invulling resp. uitvoering moeten worden gegeven van het horecabeleid, de structuurvisie , het woonbeleid, het jeugd en jongerenbeleid, de veiligheid op straat, het wegenbeheer, de investeringen en nog veel meer inhoudelijke zaken. Ook hierbij is “de stem des volks” zeer gewenst. Een opnieuw opstarten van de wijkgesprekken kan hierbij zeer nuttig zijn. Ook andere vormen van inspraak zijn denkbaar, zoals “praat met de raad” heeft laten zien. De voorlichting via het Kompas en de regionale pers zijn hier cruciaal.
Bij de perspectiefnota hebben we meegestemd met de VVD en D66 over het meer inzichtelijk krijgen van de noodzaak van verschillende projecten.
Maar we krijgen het inzicht niet. Een voorbeeld is het oeverbeheersplan waar 320 000 € voor is gereserveerd terwijl onduidelijk blijft waar dit precies voor nodig is.
Denkt het college nu “we zien wel waar we het aan uitgeven?”
Te vaak gaat er te veel middelen naar infrastructuur terwijl de raad geen inzicht krijgt in de noodzaak van deze projecten. Het wordt gepresenteerd alsof alle projecten absoluut noodzakelijk zijn.
Deze gemeente heeft naar verwachting een steeds groter wordende seniorensegment. De daarvoor in het leven geroepen private instellingen als het Dienstencentrum en andere particuliere vormen van hulp verdienen extra steun.
De eerder genoemde overdrachten van het rijk naar de gemeente met name de WMO verdienen komende tijd extra aandacht. De gemeente wordt het loket waar de inwoner terecht kan voor advies, hulp en steun. Zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen en blijven deelnemen aan maatschappelijke activiteiten, betekent o.a. dat er voldoende budgetten en ambtelijke capaciteit moeten zijn voor een goed gemeentelijk beleid. Over dit onderwerp dienen wij een amendement in en wel om meer mantelzorgers te bereiken en die ondersteuning te bieden .
Gezien de beschikbare tijd moeten wij ons beperken tot enkele hoofdlijnen van beleid. De gemeente zal zich moeten gaan voorbereiden op grote maatschappelijke veranderingen en nieuwe en oude verplichtingen zullen ons aller aandacht verdienen. We spreken de wens uit dat het college en raad zal lukken in goede harmonie de juiste prioriteiten te stellen zodat de toekomst die trouwens al begonnen is, met vertrouwen tegemoet kan worden gezien.
Landsmeer 2 november 2013
Hans Brosse
Marjan Farjon
JePe Osnabrugge
Menno Wilmans